kutubhona

шуки, Росулуллоҳ с.а.в. буюрган одамлар у киши буюрган нарсаларни қилишди. Фақат бани Соидадан икки киши қилмади. Улардан бири ҳожати учун чиққан бўлса, иккинчиси туясини излагани чиқди. Ҳожати учун чиққан киши йўлда бўғилиб қолди. Туясини қидириб кетган кишини эса шамол кўтариб Той тоғига улоқтирди. Бу ҳақда Росулуллоҳ с.а.в.га хабар берилгач, Пайғамбаримиз с.а.в:

«أَلَمْ أَنْهَكُمْ أَنْ يَخْرُجَ مِنْكُمْ أَحَدٌ إِلاَّ وَمَعَهُ صَاحِبُهُ»

«Ахир сизларни ҳамроҳсиз чиқишдан қайтармовдимми», дедилар. Шундан сўнг Росулуллоҳ с.а.в. йўлида дардга учраган киши ҳаққига дуо қилган эди, у шифо топиб тузалди. Той тоғига тушиб қолган иккинчи кишини эса Тойлик бир киши Росулуллоҳ с.а.в. Мадинага келган пайтда Пайғамбаримиз с.а.вга ҳадя қилди. Бунга яна бир далил шуки, Росулуллоҳ с.а.в. Ҳажар яқинидан ўтаётиб кийимини юзига ёпиб олди ва туясини тезлатиб бундай дедилар:

«لاَ تَدْخُلُوا بُيُوتَ الَّذِينَ ظَلَمُوا إِلاَّ وَأَنْتُمْ بَاكُونَ خَوْفًا أَنْ يُصِيبَكُمْ مِثْلُ مَا أَصَابَهُمْ»

«Зулм қилган кимсаларнинг уйларига кирманглар. Агар кирсангиз уларнинг бошига тушган мусибатга ўхшаш мусибат сизга ҳам тушиб қолишидан қўрқиб йиғлаган ҳолда киринглар».

Шу ўринда мубоҳ феълдаги бир муайян феълни ҳаром қилиш билан мубоҳ феълнинг ўзини ҳаром қилиш ўртасидаги ёки мубоҳ нарсадаги бир муайян нарсани ҳаром қилиш билан мубоҳ нарсанинг ўзини ҳаром қилиш ўртасидаги фарқни мулоҳаза қилиш лозим бўлади. Мубоҳ феълни ҳаром қилиш шундай бўладики, бу феълни шариат мубоҳ қилган бўлади. Шунда ҳоким ундан зарар бўляпти деган ҳужжат билан уни ҳаром қилади. Масалан хориждан товар келтиришни олайлик. Уни шариат мубоҳ қилган. Шунда ҳоким товар келтиришнинг мубоҳлиги саноат корхоналарининг зарар кўришига сабаб бўляпти деган раъйга келади-да, уни ҳаром қилади. Мана шу мубоҳ феълни ҳаром қилишдир. Бу эса ҳокимга мутлақо жоиз эмас. Чунки шариат уни мубоҳ қилган пайтда унинг фойдали ёки зарарли эканини биларди. Шариат унга мубоҳлик ҳукмини берган экан, демак уни ҳаром қилиш ҳеч дуруст бўлмайди. Чунки бундай қилиш шариат ҳукмини мансух қилиш бўлади.